Hergebruik vliegveld type 2: Hergebruik

De praktijk: Oorspronkelijke kenmerken van het vliegveld worden hergebruikt: Maurice Rose Vliegveld, Frankfurt am Main

Oorspronkelijke kenmerken van het vliegveld worden hergebruikt

Bij de vernieuwing van een vliegveld wordt heel vaak rekening gehouden met de oorspronkelijke kenmerken van het vliegveld, waarbij de technische of geografische bijzonderheden van het voormalige vliegveld worden benadrukt en het vliegveld wordt omgevormd tot een oriëntatiepunt voor een nieuw landschap.

Dit proces houdt niet op bij de totale assimilatie van de infrastructuur in de stad. Na de transformatie en reactivering vertoont het vliegveld fysieke sporen van zijn vroegere zelf en van de aanwezigheid van zijn vroegere leven en vroegere activiteit, zoals in Frankfurt am Main (Fig. 7). Dit project toont een buitengewone omvorming van een veld dat vroeger door de Amerikaanse strijdkrachten werd gebruikt. Het project behoudt de sporen van de activiteiten van de luchthaven door de herinrichting en herinterpretatie van het beton en het asfalt tot stadsparken en een ecologische omgeving. Na het einde van de Tweede Wereldoorlog opende het Amerikaanse leger een vliegveld, dat voorlopig werd genoemd naar generaal Maurice Rose.

Afgedankt

In 1994 werd het vliegveld door het Amerikaanse leger niet meer gebruikt. Na de sluiting leek het Maurice Rose vliegveld te blijven bestaan als een overblijfsel van de Koude Oorlog, als een vreemde substantie in de bijna natuurlijke uiterwaarden van de rivier de Nidda. De gebouwen werden bezet door Werkstatt Frankfurt e.V., een vereniging die zich inzet voor het vinden van werk voor langdurig werklozen. Het omliggende terrein was ongebruikt en verwaarloosd, totdat langzaam en spontaan nieuwe gebruikers uit de stad ontdekten dat de landingsbaan grote aantrekkingskracht had. In 2003, na de aankoop van het oude luchthaventerrein, koos het stadsbestuur van Frankfurt voor een subtiele ingreep. Het letterlijke herstel van de oude velden aan de rivieroever leek echter een anachronistische operatie en, paradoxaal genoeg, een die niet erg duurzaam was. Het slopen en volledig ontmantelen van de installaties zou een kostbare operatie zijn geweest en daarom is gekozen voor een minder log project, met als doel de overgang naar een meer natuurlijke staat te vergemakkelijken en tegelijkertijd te profiteren van de steun van de bevolking en, tot op zekere hoogte, de historische connotaties van de plaats te behouden. De 4,5 ha geasfalteerde oppervlakte, in een ideale omgeving en met name ver van het verkeer, bood de perfecte omgeving voor fietsen, rolschaatsen en skateboarden. Ook de hulppaviljoens bleven behouden en doen nog steeds dienst als werkplaatsen van de Werkstatt Frankfurt e.V. In de verkeerstoren werd een café geopend, dat een spectaculair uitzicht biedt over de rivier de Nidda en de omliggende velden. Het nieuwe parkterrein werd opgenomen in de groene gordel van Frankfurt. Het ontwerp van het vliegveld biedt een nieuwe benadering voor het creëren van een openbaar park waarin de geschiedenis van het militaire gebruik nog steeds kan worden ervaren. De overblijfselen van beton en asfalt hebben een interessant plantenmozaïek opgeleverd.4 In feite was het basisidee van het ontwerp het oorspronkelijke vliegveld en de materialiteit ervan voorzichtig genoeg aan te passen om het militaire karakter van het gebied in staat te stellen een nieuw gevoel van eenheid met de omringende natuur op te bouwen. Het project wordt beschouwd als een oefening in respect voor en opwaardering van de vroegere activiteit van het gebied: met minimale economische investeringen consolideerde het recyclageproject het natuurlijke karakter van de ruimte.

Recreatief gebruik

Tegelijkertijd werd het voormalige vliegveld opengesteld voor het publiek voor recreatief gebruik in de openlucht. Door de ingreep bleef een derde van de landingsbaan intact, zodat 1,5 ha harde, vlakke ondergrond overbleef die kan worden gebruikt om te fietsen, skaten, enz. (Fig. 8). De voormalige luchthaven is aangewezen als archeologische vindplaats die moet worden vernieuwd en geherinterpreteerd. Deze ontwerpbenadering werd vastgesteld op basis van de specifieke kenmerken van het vliegveld, waarbij op nieuwe manieren de samensmelting van het landschap en het stedelijke wordt getoond met behulp van een ecologische benadering (Fig. 9). Het terrein werd ontworpen om biologische en hydrologische processen te verminderen. De ontwerpers interpreteerden de open ruimten van het vliegveld als blanco leien voor topografische en hydrologische uitvindingen en ingrepen. Opvul- en insnijdingen en landvormen waren prominent aanwezig op dit luchthaventerrein en werden gebruikt in samenhang met het herstel van beken en vijvers, het herstel van de habitat van wilde dieren en de implementatie van uitgebreide watersystemen die een nieuwe topografie genereren. De positieve effecten van dit vernieuwingsproces op het grondgebied zijn een grotere beschikbaarheid van landschappen en plaatsen voor recreatieve activiteiten, de implementatie van alternatieve mobiliteit met de integratie ervan in het regionale fietsnetwerk, en, bijgevolg, de activering van sociaal- economische groei in het omliggende gebied.

Door Sara Favargiotti

Fragment uit oorspronkelijk artikel: "Renewed landscapes: Obsolete airfields as landscape reserves for adaptive reuse".
Published online: 05 Apr 2019.
Vertaling en publicatie met nadrukkelijke en enthousiaste instemming van de auteur.

Sara Favargiotti